PRESENT PERFECT CONTINUOUS TENSE – YAKIN
GEÇMİŞ ZAMANDA SÜREKLİLİK
1. Structure : Yapı
| He She It Ahmet Ayşe The cat | has (‘s) | beenworking | Çalışmakta. ( O erkek çalışmakta.) Çalışmakta. ( O kız çalışmakta.) Çalışmakta. ( O cansız veya hayvan çalışmakta.) Ahmet çalışmakta. Ayşe çalışmakta. Kedi çalışmakta. |
| I We You They Ali and Kemal The children | have (‘ve) | Çalışmaktayım. Çalışmaktayız. Çalışmaktasın(ız). Çalışmaktalar. Ali ve Kemal çalışmakta. Çocuklar çalışmaktalar. |
Olumsuz yaparken
| He She It | has not (hasn’t) | been working | Çalışmamak / ta / tayım /tayız / tasın(ız) / talar. |
| I We You They | have not (haven’t) |
Soru yaparken
| Has | he she it | been working | Çalışmakta / mı / mıyım / mıyız / mısın(ız) / lar mı. |
| Have | I we you they |
Olumsuz soru yaparken
| Has | he she it | not | Hasn’t | he she it | been working? | Çalışmamakta / mı / mıyım / mıyız / mısın(ız) / lar mı. |
| Have | I we you they | Haven’t | I we you they |
Kısa cevaplar Present Perfect Tense’teki gibidir. Bu cümleler çalışıyor, çalışıyorum, vs. şeklinde de tercüme edilebilir.
2. Usage : Kullanıldığı Yerler
- Her şeyden evvel, bu zamanın da bir continuous tense olduğunu göz önünde bulundurarak Present Continuous konusunda anlatılan Continuous ile kullanılamayan fiiller konusunu birkez daha hatırlatmakta fayda görüyoruz.
Bilindiği gibi insanın iradesi dışında gerçekleşen duygu, düşünce, mantık gibi hisleri kelimelere dökmekte kullandığımız fiiller ve sahiplik belirten fiiller continuous ile kullanılmıyorlardı.
Fakat bu tip fiillerden want ve wish fiillerin bu zaman içerisinde kullanılabildikleri görülmektedir.
They have been wishing a house like that since they came to this country. Bu ülkeye geldiklerinden beri onun gibi bir ev arzu etmekteydiler.
She has been wanting a gold watch for a long time. Uzun zamandır bir altın saat istiyordu.
Bu zaman Present Perfect’e çok yakındır. Bu zamanda da olaylar geçmişte başlar ve konuşma anında devam eder. Yine Present Perfect’te olduğu gibi tam bir karşılığı Türkçede mevcut değildir. Cümlede ifade edilmek istenen mana anlaşıldıktan sonra Türkçeye uygun bir şekilde çevrilir.
Bu zaman en iyi şekilde Present Perfect ile kıyaslama yoluyla öğrenilir. Bu yüzden Present Perfect ile kıyaslanarak anlatılacaktır.
Geçmişte başlamış ve hala devam ediyor durumda olan veya henüz tamamlanmış olayların, süreklilik ifade eden fiiller kullanmak şartıyla, ne kadar zamandır olduğunu bahsettiğimiz zaman hem Present Perfect ve hem de Present Perfect Continuous birbirinin yerine aynı manayı vererek kullanılabilirler.
Her sister has lived here since 1987. Kız kardeşi 1987 den beri burada oturuyor.
Her sister has lived here since 1987. Kız kardeşi 1987 den beri burada oturuyor.
Her sister has been living here since 1987. Kız kardeşi 1987 den beri burada oturuyor.
I’ve wanted to have such a car for a long time. Uzun zamandır böyle bir arabam olsun istedim.
How long have they slept in this room? Ne kadar zamandır bu odada uyuyorlar?
How long have they slept in this room? Ne kadar zamandır bu odada uyuyorlar?
How long have they been sleeping in this room? Ne kadar zamandır bu odada uyuyorlar?
- Aynı durumda olan olayların ne kadar zamandır olduğundan bahsetmek de Present Perfect Continuous kullanılabilir. Olay bitmiş de olabilir bitmemiş de önemli değil.
She has been reading this book. Bir müddettir ( Bu kitabı okuyor ).
The mechanic has been repairing my car. Tamirci ( bir müddettir ) arabamı tamir ediyor?
- Fakat aynı durumda olan olayların ne kadar zamandır olduğu bahsedilmediği zaman, Present Perfect kullanılırsa, olay tamamlanmış demektir.
She has read this book. Bu kitabı okudu.
The mechanic has repaired my car. Tamirci arabamı tamir etti.
- Kesintisiz bir şekilde devam eden olaylar Present Perfect Continuous ile anlatılır. Miktar olarak ne kadar olduğunu, kaç tane olduğunu, kaç defadır olduğunu söylemeksizin bir olayın konuşma anıyla alakadar oluşunu Present Perfect Continuous ile anlatırız.
- Fakat miktar olarak ne kadar olduğunu, kaç tane olduğunu ve kaç defadır olduğunu söyleyeceksek, Present Perfect kullanırız.
I have been washing cars for five hours. Beş saattir araba yıkıyorum.
I have washed five cars for five hours. Beş saattir beş araba yıkadım.
She has been walking since she got up. Kalktığından beri yürüyor.
She has walked quite a long way since she got up. Kalktığından beri bayağı yol yürüdü.
They have been quarrelling since breakfast. Kahvaltıdan beridir kavga ediyorlar.
They have quarrelled three times this morning. Bu sabah üç kez kavga ettiler.
How long have you been telephoning? Ne kadar zamandır telefon ediyorsun?
How many people have you telephoned? Kaç kişiye telefon ettin?
- Yapılan işin bittiği veya bitmediğine önem vermeksizin yapılan işin ne olduğunu anlatmak için kullanılır. Bu maddenin kullanımında şu özelliğe dikkat etmek lazım: Bazı emareler, belirtiler, işaretler konuşma anıyla alakadar bir olayın ( bitsin bitmesin önemli değil ) olduğunu gösterirler. İşte bu olayları ifade etmede Present Perfect Continuous kullanılır.
She has been drinking. İçki içmiş.
Bu cümlede su anda elinde içki şişesi yoktur. Fakat ağzı kokmaktadır. Ağzının kokması bize onun buraya gelmeden önce içki içtiğini anlatır.
Doctor : You are too weak. I think you have been working too hard and you haven’t been eating good meals. Çok zayıfsınız. Sanırım çok fazla çalışıyorsunuz ve iyi yemekler yemiyorsunuz.
Çok fazla çalışıyorsunuz. Bu misalde de görüldüğü gibi, görünen belirtilerden bir hüküm çıkarıyoruz.
A : Why are you cold and wet? Niçin üşüyorsun ve niye titriyorsun?
B : It has been raining outside. Dışarıda yağmur yağıyor.
B : It has been raining outside. Dışarıda yağmur yağıyor.
Belki yağmur şu anda durmuştur. Bizim için önemli olan yağmurun devam etmesi değil, ıslanmasına yağmurun sebep oluşudur.
A : Where have you been? Nerelerdesin?
B : I have been feeding the chickens. Tavuklara yem veriyordum.
B : I have been feeding the chickens. Tavuklara yem veriyordum.
A : Şu anda tavuklara yem verme işi bitmiş olmasına rağmen.
B : Nerede olduğunu veya vaktini nasıl geçirdiğini izah eder.
B : Nerede olduğunu veya vaktini nasıl geçirdiğini izah eder.
What have you done in my room? Odamda ne yaptın?
Burada normal olarak ne yaptığı soruluyor.
What have you been doing in my room? Odamda ne yapıyorsun?
It’s in a mess. Have you been searching for something? Karmakarışık olmuş. Bir şey mi arıyorsun?
Bu cümlede odanın karmakarışık oluşuna izah isteniyor.
Ahmet has cut his finger. Because he’s been peeling onious and chopping them up. Ahmet parmağını kesti. Çünkü soğan soyuyor ve doğruyordu.
Görüldüğü gibi Present Perfect biten bir olayı açıklıyor. Present Perfect Continuous ise sonucun sebebini izah ediyor. Bir kerede yapılıp bitirilen işlerin hala devam etmekte olduğunu anlatmada Present Perfact Continuous kullanılır.- Süreklilik ifade etmeyen, bir kerede yapılıp bitirilen işlerin anlatılmasında Present Perfect kullanılır.
You have been looking for that pen all morning. Haven’t you found it? Bütün sabahtır o kalemi arıyorsun. Bulamadın mı?
You have been cleaning the room since breakfast. I think you have nearly finished. Kahvaltıdan beri odayı temizliyorsun. Sanırım hemen hemen bitirmişsindir.
The sparrow has been making a nest in that tree for three days. Şu serçe üç gündür şu ağaca yuva yapıyor.
Mother has been cleaning the room since 8 o’clock. Annem sabah 8′den beri odayı temizliyor.
Hazırlayan: Ayşe İncebulut
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder