CÜMLE YAPISIYLA İLGİLİ GENEL ÖZELLİKLER
| Burada göreceğiniz kurallar tüm zamanlar için geçerlidir. Dolayısıyla bir zamanı doğru düzgün öğrenmek bütün zamanlar hakkında temel bilgi sahibi olmak demektir. Yani sistem aynı, oyuncular farklı. Mesela geniş zamanda I listen to music cümlesi geçmiş zamanda I listened to music olur. Veya I don’t speak German cümlesi geçmiş zamanda I didn’t speak German olur.Kurallar aynı, kelimeler farklı. |
1 NUMARALI KURAL
| Evet, İngilizce öğrenenlerin öğrenmesi ve asla unutmaması gereken 1 numaralı kural cümle yapısıdır: ÖZNE+FİİL+NESNE. Bu yapıya çoğu cümlede sadık kalınır. Diyebiliriz ki cümlelerin neredeyse yüzde yüzü bu şekilde kurulur. Öğelerin dizilişindeki bu değişmezlik İngilizce öğrencileri için çok büyük bir avantajdır. Aslında İngilizce öğrenmek de bu yapıyı beyne kazımaktan, bu mekanizmayı beyne oturtmaktan ibarettir. Bu da kullanmakla olur. Kullanmak da –madem ki İngilizce konuşulan bir ülkede yaşamıyoruz ve madem ki İngilizce öğretmenlerinin her zaman dile getirdiği “Arkadaşlarınızla İngilizce konuşun, sınıfta Türkçe konuşmak yasak” kabilinden tavsiyeleri uygulamak bize gülünç geliyor- evet, bu durumda bu dili kullanmak da bol bol okumakla mümkün. Bu konuda da sitemizde doğru yönlendirmeler bulacaksınız. |
OLUMLU CÜMLELER
ÖZNE+FİİL+NESNE. Bu üç kelimeyi bu şekilde sıralarsak bir cümle kurmuş oluruz.
Ahmet writes stories =Ahmet hikaye yazarBazı zamanlarda özneyle fiil arasında bir yardımcı fiil bulunur. Ahmet is writing a story =Ahmet hikaye yazıyor.
Fiilde de kullanıldığı zamana göre birtakım değişiklikler görülür. Ahmet wrote a story =Ahmet bir hikaye yazdı. Ancak olumlu cümlelerin kurulumu Ö + F + N kuralından ibarettir. Burada dikkatleri çekmemiz gereken bir nokta şudur ki bazı fiiller nesne almaz. Nesne, tanımı itibarıyla fiilden etkilenen öğedir. Ahmet camı kırdı. (Ahmet broke the window) cümlesinin fiili kırmaktır; bu işten etkilenen cam ise nesnedir. Ama fiil meselauyumak olsa bu fiilden etkilenen bir öğe mümkün değildir. Ahmet uyudu. Kimi uyudu? Neyi uyudu? Bunlar cevabı olmayan mantıksız sorulardır. Dolayısıyla uyumak fiili nesne almayan bir fiildir, yani geçişsiz fiildir. Bu fiilerin kullanıldığı cümleler ÖZNE+FİİL’den ibarettir.
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz. Fiillerin durumuna dikkat ediniz. Zamanlarla ilgili ayrıntılı bilgi “zamanlar” bölümünde bulunabilir. |
| ZAMAN | OLUMLU CÜMLE ÖRNEKLERİ |
| GENİŞ ZAMAN | I SPEAK FRENCH |
| GEÇMİŞ ZAMAN | I SPOKE FRENCH |
| ŞİMDİKİ ZAMAN | I AM SPEAKING FRENCH |
| PERFECT TENSE | I HAVE SPOKEN FRENCH |
| GELECEK ZAMAN | I WILL SLEEP |
OLUMSUZ CÜMLELER
| ZAMAN | OLUMSUZ CÜMLE ÖRNEĞİ |
| GENİŞ ZAMAN | I DO NOT SPEAK FRENCH |
| GEÇMİŞ ZAMAN | I DID NOT SPEAK FRENCH |
| ŞİMDİKİ ZAMAN | I AM NOT SPEAKING FRENCH |
SORU CÜMLELERİ
(Soru kelimesi) + yardımcı fiil+ ÖZNE + FİİL + NESNE Why does Ahmet write stories? Yine dikkat ediniz ki Ö + F + N iskeleti yerinde duruyor.
Bu yapı tüm zamanlarda böyledir. Yani hangi zaman olursa olsun sorular işte bu kalıba oturtularak kurulur. |
| ZAMAN | SORU CÜMLELERİ |
| GENİŞ ZAMAN | WHO DO YOU LOVE? |
| GELECEK ZAMAN | WHERE WILL YOU GO? |
| GEÇMİŞ ZAMAN | WHEN DID YOU SEE AYŞE? |
| ŞİMDİKİ ZAMAN | WHERE ARE YOU GOING? |
Her soruda –ne, ne zaman, neden, nasıl gibi- soru kelimeleri olmaz. Yardımcı fiil kullanarak da soru yapılabilir. Do you speak French?=Fransızca konuşuyor musunuz?Bunlar yes ya da no diye cevaplanacak sorular oldukları için bunlara YES/NO QUESTION denir. Bu durumda yukarıda verdiğimiz soru kalıbından soru kelimesini çıkarırız ve kalıp şöyle olur;Yardımcı fiil + ÖZNE + FİİL + NESNE
Does Ahmet write stories? =Ahmet hikaye yazar mı? |
| ZAMAN | YES/NO QUESTIONS |
| GENİŞ ZAMAN | DO YOU LOVE FATMA? |
| GELECEK ZAMAN | WILL YOU GO TO SCHOOL? |
| GEÇMİŞ ZAMAN | DID YOU SEE AYŞE? |
| ŞİMDİKİ ZAMAN | ARE YOU GOING TO SCHOOL? |
Sorular bilinmeyeni öğrenmek için sorulur. Eğer bilinmeyen, cümlenin nesnesiyse tabi ki soru kalıbı içinde nesne bulamayız.Who do you love? =Kimi seviyorsun? = soru kelimesi + yardımcı fiil + ÖZNE + FİİL? (nesne yok)
*********Eğer bilinmeyen öğe özneyse yani özneyi soruyorsak işimiz daha da kolay;
SORU KELİMESİ + FİİL + NESNE? Who broke the window?= CAMI KİM KIRDI?Dikkat ettiyseniz bu formülde soru kelimesi ifadesini büyük harfle yazdık çünkü o özne yerine kullanılıyor. Yani normalde özne olması gereken yerde soru kelimesi var (çünkü özneyi bilmiyoruz) |
| ZAMAN | ÖZNE SORULARI |
| GENİŞ ZAMAN | WHO SPEAKS FRENCH? |
| GELECEK ZAMAN | WHO WILL DO IT? |
| GEÇMİŞ ZAMAN | WHAT HAPPENED? |
KISACASI
| Tekrar edilmesi gereken önemli bir nokta ve bu sayfanın özeti:Bu kalıplar bütün zamanlarda aynıdır. Sadece yardımcı fiil ve fiilde değişiklikler olur. SİSTEM AYNI, KELİMELER FARKLI. İngilizce öğrenmenin en güzel tarafı |
ÖZNE+yardımcı fiil+not+FİİL+NESNEAhmet does not write stories Dikkat edilirse özne+fiil+nesne yapımızın korunduğu görülür. Yani cümlenin iskeleti yine aynıdır.Bütün zamanlarda olumsuz cümle işte bu şekilde kurulur.
Kullanılan zamana göre değişen tek şey kullanılan yardımcı fiil ve fiilin şekli değişir.
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz:
|
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder